"ธุรกิจควายงาม" กลายเป็นสัตว์เศรษฐกิจที่มีผู้คนหันมาเลี้ยงกันเพิ่มมากขึ้น ไม่เฉพาะเกษตรกรเท่านั้น ขยายไปถึงกลุ่มข้าราชการ และพนักงานบริษัท สร้างรายได้เสริมจากการตระเวนประกวดตามเวทีต่างๆ และขายน้ำเชื้อ
ผศ.นวรัตน์ บุญภิละ หัวหน้าศูนย์ส่งเสริมอนุรักษ์และพัฒนาควายไทย จังหวัดอุดรธานี เปิดเผยว่า ธุรกิจควายงาม ในภาคตะวันออกเฉียง หรือในประเทศไทยเป็นที่นิยมกันมาก ด้วยการพัฒนาของควายจากสายพันธุ์ของภาคกลางและภาคอีสาน และเรื่องภาครัฐกระตุ้นเรื่องของการอนุรักษ์และพัฒนาควายไทย ซึ่งการอนุรักษ์เลยทำให้ควายที่เมื่อก่อนการเลี้ยงในชุมชนในจังหวัดเลยทำให้ตัวเล็กพอเรามีการผสมระหว่างควายภาคกลางแล้วก็ภาคอีสานก็ทำให้ควายมันมีรูปร่างลักษณะนะที่ใหญ่โตขึ้นมา
“ควายกลายเป็นเหมือนกับเป็นสัตว์ที่คู่บารมีคนเลี้ยงในภาคอีสานแล้ว ซึ่งการเลี้ยงควายพ่อพันธุ์หรือควายงาม เฉพาะใน จ.อุดรธานี เลี้ยงมากกว่า 30 ฟาร์ม แต่ละฟาร์มมีจำนวนพ่อพันธุ์อย่างน้อย ฟาร์มละ 1-2 ตัว ถ้านับจังหวัดอื่นๆ ในภาคอีสานจังหวัดอุดรธานี ติด 1 ใน 4 ภาค ที่มีการเลี้ยงควายมากที่สุดและมีการจัดประกวดบ่อยมาก โดยสายพันธุ์ควายตอนนี้จะมีอยู่ 2 สายพันธุ์ก็ คือควายปลัก และควายแม่น้ำ โดยทุกภาคในประเทศไทยจะเลี้ยงควายปลัก และคนแถบลุ่มแม่น้ำโขงส่วนใหญ่จะเลี้ยงควายปลักเช่นกัน หากควายแม่จะเห็นมีการเลี้ยงที่ประเทศมาเลเซีย อินโดนีเซีย" ผศ.นวรัตน์ กล่าว
ผศ.นวรัตน์ กล่าวอีกว่า เท่าที่เก็บข้อมูลมควายพ่อพันธุ์เขาขายน้ำเชื้อชุดละ 5,000 บาท ราคา 1 ชุด จะมี 12 หลอด ใน 1 ชุด 1 จะได้น้ำเชื้ออยู่ประมาณ 300 กว่าโดส ควายบางตัวพ่อพันธุ์บางตัวขายน้ำเชื้อ 1 โดส 10,000 – 30,000 บาท สำหรับในจังหวัดอุดรธานีจะจำหน่ายอยู่ที่ ราคา 300 ถึง 4,000 บาท และจากการเก็บสถิติการรีดน้ำเชื้อขายในสัปดาห์หนึ่ง ประมาณ 3-4 แสนบาท ถ้าจองกันก็จองข้ามปี ซึ่งหากรีดมาแล้วขายหมด คนเลี้ยงควายพ่อพันธุ์ในเดือน ๆ จะได้จับเงินล้าน
สำหรับแนวโน้มการเลี้ยงควายมีเพิ่มมากขึ้นเพราะไม่ว่าจะเป็นภาครัฐหรือว่าประชาชนเองก็อยากจะทำการอนุรักษ์ควายเอาไว้ โดยอาชีพทางด้านการเกษตรเราผูกพันกับควายมาตั้งแต่เก่าก่อน พอมีโอกาสเรามีความรู้เรื่องของปศุสัตว์มากขึ้นดูแลสุขภาพควายมากขึ้นก็อยากจะเลี้ยงควายมากขึ้น ทั้งนี้ควายไทยกับควายต่างประเทศ จะต่างกันอยู่ตรงที่โครโมโซมของควาย ควายปลักจะมีอยู่ที่ 24 โครโมโซม แต่ถ้าเป็นควายแม่น้ำจะมีมากกว่านั้น ควายไทยจะมีอัตลักษณ์ก็คือมีรูปร่างที่มีมีลักษณะคือมีเนื้อเยอะ แต่ควายต่างประเทศนี้จะเป็นลักษณะคือความสูง ของไทยเราจะมีไม่ตัวไม่ใหญ่สูงแต่จะเป็นตัวที่มันมีเนื้อเนื้อหนาๆแน่นๆ รูปร่างจะเป็นออกลักษณะก็คืออ้วน