น้ำไม่ไหล ไฟไม่สว่าง ขยะเน่าเหม็น แค่ท้องถิ่นมี ทราฟฟี่ ฟองดูว์ ก็แก้ปัญหาได้แล้ว!

สาเหตุสำคัญที่การกระจายอำนาจจากล่างขึ้นบนไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร เพราะยังมีคนจำนวนไม่น้อย ไม่สามารถสัมผัสได้ถึงศักยภาพการในการจัดการปัญหาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นได้ ทั้งที่ปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน น้ำไม่ไหล ไฟไม่สว่าง ขยะเน่าเหม็น ฯลฯ ล้วนแล้วแต่อยู่ภายใต้เขตอำนาจขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั้งสิ้น

แต่จะเกิดอะไรขึ้น ถ้าเรามีโซ่ข้อกลางที่เชื่อมระหว่างปัญหาของพี่น้องประชาชนกับคนทำงานจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเข้าไว้ด้วยกัน หรือมี ‘เครื่องมือ’ ที่จะเป็นสัญลักษณ์ยืนยันว่า การเมืองควรเป็นเรื่องที่เริ่มจากฐานราก และเป็นเรื่องที่เข้าถึงและแก้ปัญหาได้ 

ที่ผ่านมามีการทดสอบใช้โปรแกรม “Traffy Fondue” ที่ออกแบบมาเพื่อแจ้งเรื่องร้องเรียน หรือทำหน้าที่เหมือนเป็นสะพานเชื่อมระหว่างประชาชนและหน่วยงานรัฐ ด้วยวิธีง่ายๆ แค่ปลายนิ้วคลิก สแกน QR Code ของ Traffy Fondue และส่งภาพพร้อมรายละเอียด หน่วยงานปลายทางรับเรื่องและเร่งแก้ไขปัญหา เท่านี้ประชาชนก็มีเครื่องมือที่จะช่วยยึดโยงเข้ากับหน่วยงานรัฐได้ ซึ่งที่ผ่านมาทางกรุงเทพมหานคร ในยุคของผู้ว่าฯ ชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ก็ได้ในเครื่องมือนี้มาใช้รับเรื่องร้องเรียนในแต่ละเขต นำไปสู่การแก้ปัญหาได้อย่างรวดเร็วขึ้น แม้กรุงเทพมหานครจะมีพื้นที่กว้างขวางและมีประชากรที่ต้องดูแลจำนวนมากก็ตาม  

แต่เรื่องเทคโนโลยีไม่ใช่แค่เรื่องของท้องถิ่นแบบเมืองใหญ่อย่างกรุงเทพมหานครเท่านั้น เพราะกว่า 3 ปีที่ผ่านมา เทศบาลตำบลอาจสามารถ เป็นอีกหนึ่งท้องถิ่นที่เริ่มนำเอาระบบ Traffy Fondue มาใช้ ตั้งแต่ปี 2564 เพื่อให้พี่น้องประชาชนในเทศบาลตำบลอาจสามารถได้ร้องเรียนปัญหาที่เกิดขึ้นภายในชุมชน นำไปสู่การแก้ปัญหาอย่างรวดเร็ว และที่สำคัญก็คือ สามารถตรวจสอบประเมินสถานะผลลัพธ์ได้จากการแสดงผลการปฏิบัติบนหน้าจอออนไลน์ที่ใครๆ ก็เข้าไปเช็คได้  

หลังการนำระบบนี้มาใช้ พี่น้องประชาชนอาจสามารถสะท้อนว่า เมื่อแจ้งเรื่องร้องเรียนเข้าไปเรื่องไม่หาย ปัญหาได้รับการแก้ปัญหาอย่างทันท่วงที ไม่ว่าจะเป็นปัญหาท่อน้ำประปา ไฟไม่สว่าง หรือเรื่องทั่วไป อย่างกิ่งไม้พันสายไฟ ก็เป็นสิ่งที่ได้รับการดูแลโดยไม่จำเป็นต้องรอคอย

สิ่งเหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพของท้องถิ่นที่ทำได้เพียงแค่เติมเครื่องมือเข้าไป โดยมีประชาชนไม่ว่าใครก็ทำหน้าที่ตรวจสอบผลลัพธ์ได้เพียงแค่เปิดโทรศัพท์ขึ้นมาดู ซึ่งเชื่อว่าเมื่อท้องถิ่นแสดงศักยภาพที่จับต้องและตรวจสอบได้มากขึ้นเรื่อยๆ ในอนาคตการกระจายอำนาจที่มากขึ้น ก็จะเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ภายใต้ฉันทามติร่วมกันของสังคม

สำหรับ Traffy Fondue เป็นโปรแกรมที่ถูกพัฒนาโดย สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ใช้เพื่อเป็นแพลตฟอร์มในการแก้ไขปัญหาของพี่น้องประชาชนในพื้นที่ ปัจจุบันหน่วยงานรัฐและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เริ่มนำไปใช้มากขึ้นเพื่อรับเรื่องร้องเรียนจากประชาชนเพราะใช้งานง่าย ถือเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพสำหรับการเพิ่มอำนาจให้พี่น้องประชาชน และช่วยเพิ่มความเข้มแข็งให้กับการเมืองท้องถิ่น