‘เลอเปลอ’ เสน่ห์กาแฟป่าสนวัดจันทร์

องอาจ เดชา

‘มูเส่คี’ หรือ ‘มือเจะคี’ ที่คนชนเผ่าปกาเกอะญอ ในแถบ “ป่าสนวัดจันทร์” เรียกขานกัน เป็นดินแดนที่พวกเขามีวิถีอยู่ร่วมกับป่าได้อย่างสอดคล้อง แนบแน่น และกลมกลืนมาช้านาน ท่ามกลางป่าสนธรรมชาติที่มีพื้นที่นับแสนไร่ อีกทั้งยังเป็นต้นกำเนิดของสายน้ำแจ่ม ที่หล่อเลี้ยงสรรพชีวิตในพื้นที่ อ.แม่แจ่ม ก่อนจะไหลลงไปรวมกับแม่น้ำปิงในลุ่มน้ำตอนท้ายของจังหวัดเชียงใหม่อีกด้วย  ต่อมา ดินแดนแห่งนี้ได้กลายเป็น อ.กัลยาณิวัฒนา อำเภอใหม่ของจังหวัดเชียงใหม่

เสน่ห์ของมูเส่คี 'บ้านไม้เก่า' และ 'กาแฟยุคมิชชันนารี'

ร้านกาแฟ Le Pler เลอเปลอ လၢပျၢၤ เป็นร้านที่นำบ้านไม้เก่าโบราณซึ่งถูกปล่อยทิ้งร้างมาหลายปี มารีโนเวทจนกลายเป็นเสน่ห์ของร้านกาแฟที่ยังคงสไตล์วินเทจ และเอกลักษณ์ของชาวปกาเกอะญอเอาไว้อย่างงดงามและลงตัว

กิตติ กาทู ผู้ก่อตั้งร้านกาแฟ Le Pler ในพื้นที่บ้านหนองเจ็ดหน่วย ต.วัดจันทร์ อ.กัลยาณิวัฒนา จ.เชียงใหม่ บอกว่า เขาเป็นลูกหลานปกาเกอะญอ เกิดที่เชียงราย แต่รู้สึกผูกพันกับมูเส่คี จนย้ายมาปักหลักและเปิดร้านกาแฟที่นี่

“สิ่งแรกที่ได้มาอยู่ที่มูเส่คีที่นี่ ก็คือ ภูมิใจเมื่อเรามองไปทางหน้าบ้าน หลังบ้าน เราจะมองเห็นแต่ต้นกาแฟกับต้นชาปลูกไว้ ซึ่งผมมองว่านี่คือความโดดเด่นของที่นี่ อย่างที่สองก็คือ ถ้าเราพูดถึงประวัติของกาแฟที่นี่ ก็จะรู้ว่ากาแฟนั้นมาพร้อมกับกลุ่มมิชชันนารีชาวต่างชาติที่เดินทางมาประกาศเผยแผ่ศาสนาคริสต์ นั่นแสดงว่า กาแฟที่นี่คือกาแฟสายพันธุ์ที่ดั้งเดิม ซึ่งถ้าวัดดูจากประวัติศาสตร์เส้นทางของกาแฟ กาแฟที่มูเส่คีน่าจะถือกำเนิดมาก่อนกาแฟทางดอยช้าง เชียงรายด้วยซ้ำไป”

ที่มาของชื่อร้านกาแฟ เลอเปลอ ซึ่งแปลว่า อดีตกาล ซึ่งมีการปลูกกาแฟกันที่นี่มานมนานมาแล้ว

“อย่างที่สอง เราต้องการสนับสนุนกาแฟของพี่น้องกะเหรี่ยง เมื่อก่อนผมเคยเปิดร้านกาแฟที่เชียงราย แต่เลือกที่จะสั่งเมล็ดกาแฟจากมูเส่คีนี้ไปชงให้ลูกค้าที่โน่น จนกระทั่งตัดสินใจย้ายมาเปิดร้านกาแฟที่นี่ ก็เพราะอยากให้ทุกคนที่สนใจกาแฟของกะเหรี่ยง จะสามารถเดินทางมาเยือน มาทานกาแฟที่ต้นน้ำนี้เลย”

กิตติบอกว่า กาแฟมูเส่คี ตั้งอยู่บนความสูงจากระดับน้ำทะเล ประมาณ 1,300-1,500 เมตร ซึ่งถือว่ามีรสชาติไม่แพ้กาแฟจากที่อื่นๆ ถ้ามีการโปรเซส การพัฒนา ตั้งแต่ในเรื่องของกระบวนการเก็บ การคั่ว สามารถพูดได้เลยว่ารสชาติอยู่ในระดับต้นๆ ของประเทศเหมือนกัน  

“ปัจจุบัน ชาวบ้านเริ่มเรียนรู้วิธีการทำกาแฟมากขึ้นว่าจะทำในแต่ละขั้นตอนอย่างไรบ้างสำหรับในอนาคต ตนมองว่า กาแฟกัลยาฯ จะถือว่าเป็นอีกหนึ่งกาแฟ ที่คนกินกาแฟ คนทำกาแฟจะนึกถึงในอันดับต้นๆ ของประเทศเช่นเดียวกัน” กิตติบอก

มือเจะคี ในอดีตกับปัจจุบัน

กิตติ บอกว่า ถ้ามองในเรื่องของวัตถุ ก็คิดว่าปัจจุบันมือเจะคีเปลี่ยนแปลงไปเยอะตามยุคตามสมัย แต่ถ้าในเรื่องของการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีชนเผ่า ชุมชนนี้ยังคงมีอยู่เมื่อเทียบกับชุมชนที่อื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการแต่งกาย การพูดการใช้ภาษา ซึ่งยังมีการอนุรักษ์สืบทอดรักษาเอาไว้ดีอยู่

“ในส่วนของคนรุ่นใหม่ เริ่มมีความภาคภูมิใจในความเป็นปกาเกอะญอกันมากขึ้น ก็คงขึ้นอยู่กับกระแสสื่อ และอยู่ที่ผู้นำ ที่จะเป็นกระบอกเสียง หรือเป็นต้นแบบ ทำให้คนหันกลับมาอนุรักษ์กันมากขึ้น ยกตัวอย่าง หนังบางเรื่อง ดาราบางคนที่มีการสวมใส่ชุดกะเหรี่ยง จนทำให้กลายเป็นแฟชั่น คนใส่กันทั่วไป จึงทำให้เด็กๆ เยาวชนมีความรู้สึกภาคภูมิใจในความเป็นกะเหรี่ยง หรือปกาเกอะญอกันมากขึ้น เมื่อเห็นดารา หรือบุคคลที่มีชื่อเสียงสวมใส่ชุดปกาเกอะญอกัน ก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เยาวชนหันกลับมาใส่เสื้อผ้าของตัวเองอีกครั้ง” กิตติอธิบาย

"ถ้าเราพูดถึงประวัติของกาแฟที่นี่ ก็จะรู้ว่ากาแฟนั้นมาพร้อมกับกลุ่มมิชชันนารีชาวต่างชาติที่เดินทางมาประกาศเผยแผ่ศาสนาคริสต์ นั่นแสดงว่า กาแฟที่นี่คือกาแฟสายพันธุ์ที่ดั้งเดิม ซึ่งถ้าวัดดูจากประวัติศาสตร์เส้นทางของกาแฟ กาแฟที่มูเส่คีน่าจะถือกำเนิดมาก่อนกาแฟทางดอยช้าง เชียงรายด้วยซ้ำไป"

การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม และเชิงประสบการณ์ กระแสที่กำลังมาแรง

กิตติ มองว่า การท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์ ถือว่ากำลังมาแรง เขาบอกว่า นักท่องเที่ยวที่มาเยือนส่วนมากเขาอยากมาใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับวิถีชาวบ้าน ในขณะที่การท่องเที่ยวแบบที่พักโรงแรมในเมืองใหญ่เริ่มปิดตัวลงไป แต่การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เชิงประสบการณ์ในชุมชน นั้นจะเพิ่มมากขึ้น

“เป็นช่องทางหนึ่งที่ชาวบ้านจะมีธุรกิจเล็กๆ ในครอบครัวได้ง่ายขึ้น เช่น เปิดโฮมสเตย์ ซึ่งถ้าถามว่า ไปเที่ยวที่ไหนแล้วได้เรียนรู้ประสบการณ์วิถีของปกาเกอะญอกันมากที่สุด ผมคิดว่าก็จะเป็นที่มูเส่คีนี่แหละครับ” กิตติบอก

หากใครได้มีโอกาสได้มาเที่ยวอำเภอกัลยาณิวัฒนา ดินแดนป่าสนวัดจันทร์ มูเส่คี ขอแนะนำแวะไปชมบรรยากาศร้านกาแฟ “Le Pler เลอเปลอ" เป็นอีกหนึ่งพื้นที่สร้างสรรค์ของคนรุ่นใหม่ เป็นพื้นที่ที่เหล่าบรรดาเหล่าศิลปินแวะเวียนไปเยือนกันบ่อยครั้ง ที่นี่เขาใส่ใจเรื่องชาและกาแฟทุกขั้นตอนการผลิต จนได้รับรางวัลการันตี ภายในร้าน มีทั้งชา เมล็ดกาแฟ และผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นจำหน่ายเป็นของฝากจากมูเส่คีกันด้วย

ร้านกาแฟ “Le Pler เลอเปลอ လၢပျၢၤ"
ที่ตั้ง : 86 หมู่ที่ 4 บ้านหนองเจ็ดหน่วย ต.วัดจันทร์ อ.กัลยาณิวัฒนา จ.เชียงใหม่
Open Daily : 08.00 A.M. - 17.00 P.M. (หยุดวันอาทิตย์)
• Location : https://maps.app.goo.gl/YiThZ5MquV9DkKfJ8
• Facebook : Le Pler လၢပျၢၤ